Η πτώση της Κωνσταντινούπολης δεν σήμανε την αυτόματη υπαγωγή των εδαφών της Βυζαντινής αυτοκρατορίας στην Οθωμανική. Μεγάλα τμήματα του ελλαδικού χώρου και του Αιγαίου παρέμειναν στον έλεγχο των Βενετών, των Γενουατών και των Φράγκων. Ειδικά η Βενετία είχε απλώσει το εμπορικό δίκτυό της σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και συχνά ερχόταν σε σύγκρουση με τους Οθωμανούς (βενετοτουρκικοί πόλεμοι). Η επικράτειά της δεν ήταν συμπαγής και συγκροτείτο από ένα πλέγμα νησιών και λιμανιών. Οι περιοχές υπό βενετικό έλεγχο, όπως η Κρήτη και τα Επτάνησα, έρχονται σε επαφή με την αναγεννησιακή Ιταλία και τα νέα ρεύματα της δυτικής Ευρώπης, διαμορφώνοντας μία πολιτισμική ταυτότητα βασισμένη από τη μία πλευρά στην βυζαντινή κληρονομία και από την άλλη στις νέες προσλαμβάνουσες από τα δυτικά.
Σταδιακά, η Οθωμανική αυτοκρατορία επεκτάθηκε και έως τον 17ο αιώνα είχε καταλάβει τις περισσότερες βενετικές κτήσεις, πλην των Επτανήσων. Η συγκρότηση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας διαχώριζε τους υπηκόους της σε μιλλέτ, δηλαδή σε μεγάλες κοινότητες βασισμένες στο θρήσκευμα, των οποίων εκπρόσωπος στον Σουλτάνο ήταν ο θρησκευτικός ηγέτης. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο απέκτησε κεντρικό ρόλο στην ζωή των ορθοδόξων χριστιανών και ο Πατριάρχης υπήρξε ο ποιμένας και ηγέτης τους καθώς εντάχθηκε στον διοικητικό μηχανισμό της αυτοκρατορίας. Τα μοναστικά κέντρα του Αγίου Όρους και των Μετεώρων αποτέλεσαν μεγάλα πνευματικά και οικονομικά κέντρα κατά τον 16ο αιώνα, γύρω από τα οποία αναπτύχθηκε η καλλιτεχνική παραγωγή διαμορφώνοντας νέες τάσεις στην θρησκευτική ζωγραφική, την χρυσοχοΐα, την κεντητική.
Η Οθωμανική οικονομία βασιζόταν σε ένα σύστημα γαιοκτησίας με υψηλή φορολογία για τους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς που είχαν αρνητικές επιπτώσεις σε πολλά μέρη της ελληνικής χερσονήσου και των νησιών του Αιγαίου. Ωστόσο. από τον 17ο οι Ρωμιοί θα αρχίσουν να αποκτούν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην οικονομία της αυτοκρατορίας. Την περίοδο αυτή φύεται πληθώρα εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ελληνικών παροικιών στα μεγάλα εμπορικά κέντρα της Ευρώπης, μαρτυρώντας την συνεχή άνοδο του rum millet σε οικονομικό και πνευματικό επίπεδο. Κατά τον 18ο αι., μεγάλο μέρος της οθωμανικής οικονομίας βρίσκεται στα χέρια τους και όλο συχνότερα οι Ρωμιοί αναλαμβάνουν διοικητικές θέσεις στο οθωμανικό σύστημα. Τελικά, μέσα από πολλές διαδρομές, οι Ρωμιοί θα διαμορφώσουν την δική τους εθνική συνείδηση και κατά τον 19ο αιώνα, υπό την επίδραση των μεγάλων εθνικών επαναστάσεων στην Αμερική και τη Γαλλία, θα αποφασίσουν να διεκδικήσουν με ένοπλα μέσα και τελικά να κερδίσουν την ανεξαρτησία τους από τους Οθωμανούς.
1454 | Ανασύσταση Πατριαρχείου Κων/πόλης – Προνόμια από τον Μωάμεθ Β’ προς την Εκκλησία |
1463-1479 | Πρώτος τουρκοβενετικός πόλεμος – Κατάκτηση της Εύβοιας από τους Οθωμανούς |
1499-1503 | Δεύτερος τουρκοβενετικός πόλεμος – Κατάκτηση της Κύπρου από τη Βενετία |
1522 | Κατάκτηση της Ρόδου από τους Οθωμανούς |
16ος αι. | Άνθιση καλλιτεχνικής παραγωγής στον ελλαδικό χώρο. Ίδρυση και ανακατασκευή μονών Αγίου Όρους και Μετεώρων. Άνθιση τοιχογραφίας με σημαντικότερους ζωγράφους τον Κρητικό Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά και τον Θηβαίο Φράγγο Κατελάνο. |
1570 | Κατάκτηση της Κύπρου από τους Οθωμανούς |
1571 | Ναυμαχία Ναυπάκτου. Νίκη των συνασπισμένων δυνάμεων της Ευρώπης. |
1669 | Κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς |
1711, 1714 | Συστήνονται οι αυτόνομες Ηγεμονίες της Βλαχίας και της Μολδαβίας. Διορίζονται από το Οθωμανικό κράτος Έλληνες Φαναριώτες της Κωνσταντινούπολης |
1714-18 | Τελευταίος τουρκοβενετικός πόλεμος – οι Βενετοί χάνουν όλες τις κτήσεις τους στην ανατολική Μεσόγειο |
Τέλη 17ου αι. | Νεοελληνικός Διαφωτισμός |
1774 | Η συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζη μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας δημιουργεί συνθήκες για την άνθιση της ελληνικής ναυτιλίας |
1775-1783 | Αμερικανική Επανάσταση |
1779-1789 | Γαλλική Επανάσταση |
1814 | Ίδρυση Φιλικής Εταιρείας – Προετοιμασία επαναστατικών κινημάτων |
1821 | Έναρξη ελληνικής επανάστασης |
1830 | Αναγνώριση ανεξαρτησίας Ελλάδας – Ίδρυση ελληνικού κράτους |