Προτομές των δώδεκα αποστόλων

Οι προτομές των δώδεκα αποστόλων παριστάνονται σε τρεις οριζόντιες σειρές: επάνω οι άγιοι Λουκάς, Πέτρος, Παύλος και Ιωάννης ο Θεολόγος, στη δεύ­τερη οι άγιοι Ανδρέας, Μάρκος, Ματθαίος και Σίμων και στην τρίτη σειρά οι άγιοι Φίλιππος, Βαρθολο­μαίος, Ιάκωβος (του Ζεβεδαίου) και Θωμάς. Έχουν διαφορετικές στάσεις με ελαφρές αποκλίσεις από τη μετωπικότητα, που είναι ωστόσο σύμμετρες στην ε­πάνω και στην κάτω σειρά. Επάνω οι πρώτοι από­στολοι Πέτρος και Παύλος τοποθετούνται συγκλί­νοντες στο κέντρο, ενώ κάτω, σε όμοια θέση και στάση τοποθετούνται οι απόστολοι Βαρθολομαίος και Ιάκωβος. Στη μεσαία σειρά μετωπικός προβάλ­λει ο ευαγγελιστής Ματθαίος, τον οποίο πλαισιώ­νουν ο ευαγγελιστής Μάρκος και ο Σίμων, ενώ και ο απόστολος Ανδρέας στα αριστερά απεικονίζεται με­τωπικός.

Ανάλογη διάταξη προτομών αποστόλων συνα­ντούμε σε φύλλο Βυζαντινού χειρόγραφου του 12ου αιώνα επίσης στο Μουσείο Κανελλοπούλου, αριθ. κατ. 101, ενώ οι στάσεις και η διάταξή τους προσεγ­γίζει περισσότερο απεικονίσεις τους σε αποστολικά επιστυλίων τέμπλου, γνωστά από τα μέσα του 16ου αιώνα, όπως του Θεοφάνη στη μονή Μεγίστης Λαύ­ρας, αλλά και άλλων ζωγράφων, όπως το αποδιδό­μενο στο ζωγράφο Αντώνιο στις μονές Ξενοφώντος και Αγίου Παύλου (Μονή Αγίου Παύλου 1998, σ. 55­74, εικ. 18-27 -Μ. Βασιλάκη). Πρόσθετες τεχνοτροπικές ομοιότητες διαπιστώνονται στα αποστολικά του Μιχαήλ Δαμασκηνού στην Κέρκυρα (Βοκοτό­πουλος 1990, σ. 72-73, αριθ. 49) αλλά και σε άλλες εικόνες που αποδίδονται στον ίδιο ζωγράφο, όπως ο απόστολος Ανδρέας στη Συλλογή Βελιμέζη στο Μουσείο Μπενάκη (Χατζηδάκη 1997, αριθ. 18, σ. 228-233, εικ. 139-140).