Φύλλο τριπτύχου: Η Προσκύνησις των Μάγων

Κεντρικό φύλλο τριπτύχου. Εκτός από το χαμηλό αυτόξυλο πλαίσιο, η εικόνα περιβάλλεται και από πρόσθετο, ξυλόγλυπτο και επίχρυσο. Στο άνω μέρος δύο ολόγλυφα ιπτάμενα αγγελάκια στεφανώνουν την κεφαλή ενός χερουβίμ, επάνω από την οποία υ­ψώνεται σταυρός σε σφαίρα. Τα πλάγια κοσμούνται με διάτρητες κληματίδες και η βάση με πυκνό φυτι­κό πλοχμό που στο μέσον έχει μια ελλειψοειδή λεία ασπίδα για την εγχάραξη θυρεού, μέσα σε μπαρόκ περικόσμημα. Η τεχνοτροπία του πλαισίου είναι μάλλον επτανησιακή. Στην άνω πλευρά του πλαισί­ου σχηματίζεται στο μέσον τοξοειδής απόληξη.

Η παράσταση αντιγράφει με αρκετή πιστότητα, σε μικρογραφία, τη γνωστή δημιουργία του Μιχαήλ Δαμασκηνού (1535-1593), που φυλάσσεται στην Αγία Αικατερίνη των Σιναϊτών στο Ηράκλειο (Εικό­νες κρητικής τέχνης 1993, αριθ. 97, σ. 451-453 -Μ. Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου).

Αριστερά εικονίζεται η Παναγία καθισμένη, με σταυρωμένα χαμηλά τα πόδια της, στα οποία συγκρα­τεί τον Χριστό, ημίγυμνο βρέφος, που ευλογεί τούς προσερχόμενους Μάγους. Πιο κάτω ο Ιωσήφ παρα­κολουθεί τη σκηνή. Πίσω από τη Θεοτόκο υψώνεται λίθινο κτίριο με δύο αρράβδωτους κίονες, τοξωτή θύ­ρα και μικρό παράθυρο, που θυμίζει τα τόσο προσφι­λή στην τέχνη του μανιερισμού «ρωμαϊκά ερείπια».
Μπροστά από τη Θεοτόκο με το Βρέφος εικονί­ζονται οι τρεις Μάγοι. Ο γηραιότερος, ντυμένος με πλούσιο χρυσοπράσινο επενδύτη από βαρύτιμο βε­νετσιάνικο ύφασμα με ερμίνα στον λαιμό, είναι ήδη γονατισμένος και προσφέρει το δώρο του μέσα σε στρογγυλή πυξίδα. Πίσω του στέκεται όρθια η επιβλητική μορφή του δεύτερου Μάγου. Είναι ένας ώρι­μος άνδρας με κοντό γένειο. Στο κεφάλι του φορεί χρυσό στέμμα και στον λαιμό βαριά χρυσή αλυσίδα με περίαπτο. Είναι μισοτυλιγμένος σε έναν άλικο μανδύα, ο οποίος δεσπόζει χρωματικά στην όλη παράσταση. Πίσω και πλάι του ο τρίτος Μάγος, μελαμψός, αγένει­ος, που φορεί σαρίκι. Και οι δύο κρατούν με το προτε­ταμένο δεξιό χέρι τα δώρα τους μέσα σε θήκες που μοιάζουν με δισκοπότηρα. Πίσω τους συνωθείται πλή­θος πολύ υπηρετών, στρατιωτών και υποζυγίων, το ο­ποίο γεμίζει ασφυκτικά την εικόνα. Σε δεύτερο επίπε­δο, στο κέντρο, υψώνεται ένα απόκρημνο βουνό, από την αριστερή πλευρά του οποίου προβάλλουν τρεις φορτωμένες καμήλες και δύο καμηλιέρηδες με ψηλά κωνικά φέσια. Σε αντίθεση με το πρωτότυπο του Δα­μασκηνού, όπου ο κάμπος ήταν χρυσός με χορό σεβιζόντων αγγέλων, εδώ ο ουρανός έχει αποδοθεί φυσιο­κρατικά, με πολλά πυκνά σύννεφα, ανάμεσα από τα οποία ξεπροβάλλει μια ακτίνα που καταλήγει στο άστρο της Βηθλεέμ.

Η όλη σύνθεση είναι βαθύτατα επηρεασμένη από την ιταλική και ιδιαίτερα τη Βενετσιάνικη ζωγραφική του 16ου αιώνα. Οι μόνες βυζαντινές αναμνήσεις είναι ο αιχμηρός βράχος του βουνού, η μορφή του Ιωσήφ και τα κόκκινα υποδήματα της Θεοτόκου.