Ερυθρόμορφη υδρία (κάλπις)

Το αγγείο κοσμείται με παράσταση γυναικωνίτη. Απεικονίζονται δύο γυναικείες μορφές. Στα αριστερά γυναίκα κάθεται σε κλισμό, κρατώντας στα χέρια της μεγάλη κίστη. Φορά ποδήρη χιτώνα και ιμάτιο, ενώτια στα αυτιά, ενώ η κόμη της είναι μαζεμένη πίσω μέσα σε σάκκο. Μπροστά της στέκεται νεαρή κοπέλα με ταινία στα μαλλιά, ποδήρη χιτώνα και ιμάτιο. Κρατά κάλαθο στο αριστερό και κάτοπτρο στο δεξί προτεταμένο χέρι. Το κάτοπτρο βρίσκεται στο ύψος των ματιών της και στο άνω τμήμα του απεικονίζεται με περίγραμμα το πρόσωπο της μορφής, από το ύψος τον μετώπου έως και το πηγούνι, καθώς και το δεξί αυτί, μολονότι αυτό καλύπτεται από την κόμη. Πιθανότατα το προσφέρει στην καθιστή γυναίκα. Χαρακτηριστική είναι η κοντή κόμη της και η έλλειψη κοσμημάτων, ενδείξεις της ταπεινής καταγωγής της. Μάλλον πρόκειται για Θεραπαινίδα. Πάνω από τις μορφές κρέμονται  ταινίες, Χρήση υπόλευκου επίθετου χρώματος για την απόδοση της ταινίας στα μαλλιά της ιστάμενης γυναίκας και των ταινιών στο βάθος της σκηνής. Η παράσταση εδράζεται σε ζώνη αριστερόστροφων μαιάνδρων. Ζώνη ιωνικού ιματίου κοσμεί την παρυφή του χείλους και τη βάση του λαιμού.

Το κάτοπτρο, ο κάλαθος και η κίστη είναι αντικείμενα που απαντούν συχνά στον κόσμο των γυναικών. Η παρουσία τους μπορεί να χαρακτηρίζει μία καθημερινή σκηνή που εκτυλίσσεται στο γυναικωνίτη, μπορεί ωστόσο να ταιριάζει και σε σκηνή προετοιμασίας γάμου.

Η υδρία αυτή αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αγγεία τον Μουσείου Κανελλοπούλου, καθώς συγκαταλέγεται στα ελάχιστα μέχρι σήμερα γνωστά παραδείγματα ρεαλιστικής απεικόνισης ειδώλου σε κάτοπτρο στην αττική ερυθρόμορφη αγγειογραφία. Αν και είναι πρώιμο έργο, εντυπωσιάζει ως μία προσπάθεια διείσδυσης στον ψυχικό κόσμο της κοπέλας.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Ζαρκάδας Α. 2006. Λήμμα καταλόγου αρ. 82, στο Χωρέμη-Σπετσιέρη Α. – Ζαρκάδας Α. (επιμ.), Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. Αρχαία Τέχνη, Αθήνα, 128-129.