Xάλκινος επιστήθιος σταυρός-λειψανοθήκη

Ο χάλκινος επιστήθιος σταυρός-λειψανοθήκη φέρει στην μία όψη τον άγιο Γεώργιο, όπως δηλώνει άλλωστε και η ανορθόγραφη επιγραφή στο άνω τμήμα της κάθετης κεραίας: ΓΕΟΡΓΗΟΣ. Παριστάνεται δεόμενος, φέρει φωτοστέφανο και αυλική ενδυμασία. Η εγχάρακτη απόδοση της μορφής του γίνεται με εμφανή απλοποίηση και σχηματοποίηση. Ανάλογη τεχνική χαρακτηρίζει και την άλλη όψη του σταυρού, όπου εικονίζεται η Παναγία Νικοποιός με τον Χριστό. Αυτού του είδους οι σταυροί λειτουργούσαν επίσης ως λειψανοθήκες και είχαν ευρεία διάδοση από τον 10ο έως τον 12ο αι. Φαίνεται πως αποτελούσαν αντικείμενα χρήσης από τους απλούς ανθρώπους και τους στρατιώτες, όπως μπορούμε να υποθέσουμε από το υλικό κατασκευής τους και την υποτυπώδη απόδοση των μορφών. Οι σταυροί λειτουργούσαν ως φυλαχτά και είναι λογικό τέτοιου είδους αντικείμενα να ήταν διαδεδομένα μεταξύ των πολιτών της αυτοκρατορίας, όπως μαρτυρά και ο αριθμός τους.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Μπρούσκαρη Μ. 2007. Λήμμα καταλόγου αρ. 75, στο Σκαμπαβίας Κ. – Χατζηδάκη Ν. (επιμ.), Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Συλλογή, Αθήνα, 82.