Πορτραίτα Φαγιούμ – Αρχαιομετρική μελέτη σε συνεργασία με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Στη συλλογή του Μουσείου Κανελλοπούλου υπάρχουν τρία ξύλινα νεκρικά πορτραίτα τύπου Φαγιούμ ρωμαϊκών χρόνων. Το 2023 ξεκίνησε πρόγραμμα αρχαιομετρικής μελέτης και συντήρησής τους σε συνεργασία με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Για τη μελέτη της ζωγραφικής επιφάνειας χρησιμοποιούνται απεικονιστικές μέθοδοι όπως πολυφασματική απεικόνιση (MSI), φωτογράφιση με πλάγιο φωτισμό (RTI), ραδιογράφηση (XRAY), καθώς και μη επεμβατικές τεχνολογίες αρχαιομετρικής ανάλυσης, π.χ. Φθορισιμετρία Ακτίνων Χ (XRF).

Τα αρχαιομετρικά δεδομένα από τις απεικονίσεις και τις αναλύσεις αναρτώνται στη διαδικτυακή βάση δεδομένων του ερευνητικού προγράμματος APPEAR (Ancient Panel Paintings: Examination, Analysis andResearch) (https://www.getty.edu/projects/appear-project/), που έχει δημιουργηθεί με πρωτοβουλία του Ιδρύματος J.P. Getty. Στο πρόγραμμα APPEAR παίρνουν μέρος μουσειακοί και ερευνητικοί φορείς σε διεθνή κλίμακα πάνω στη διεπιστημονική μελέτη Αιγυπτιακών νεκρικών πορτραίτων Ρωμαϊκής εποχής.Τα αποτελέσματα των μελετών θα δημοσιευθούν σε επιστημονικά περιοδικά και εκδόσεις του Μουσείου Κανελλοπούλου.

Το πρόγραμμα υλοποιείται στο Τμήμα Συντήρησης Φυσικών και Χημικών Ερευνών και Αρχαιομετρίας του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Η αρχαιομετρική μελέτη πραγματοποιείται από τους κ. Ι. Παναγάκο και κ. Κ. Τσακρή και η συντήρηση από τον κ. Π. Λάζαρη, υπό τη γενική επίβλεψη της Προϊσταμένης του Τμήματος Δρ Γ. Μωραΐτου. Ευχαριστούμε θερμά το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για τη γόνιμη συνεργασία.(https://www.namuseum.gr/syntirisi/meletes/programma-appear/).

 

Απεικονίσεις του πορτραίτου Φαγιούμ Δ2574 (https://camu.gr/item/portraito-gynaikas/?from=period&id=74) με διάφορες τεχνικές, οι οποίος δίνουν πληροφορίες τόσο για τις χρωστικές που χρησιμοποιήθηκαν στη διακόσμησή του όσο και για προηγούμενες επεμβάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο πορτραίτο (Απεικονίσεις στο Τμήμα Συντήρησης, Χημικών και Φυσικών Ερευνών και Αρχαιομετρίας του ΕΑΜ).