Eιδώλιο τύπου Ταναγραίας
Προς τα τέλη του 4ου αι. π.Χ. οι καλλιτέχνες αρχίζουν να δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη γυναικεία μορφή και το γυναικείο σώμα. Σε αντίθεση με προηγούμενους αιώνες, κατά τους οποίους οι γυναικείες μοφές αποδίδονταν ακαμπτες και σχεδόν ανέκφραστες, οι καλλιτέχνες αυτής της περιόδου προσπαθούν να αποδώσουν τις κινήσεις του σώματος και τις λεπτομέρεις της ενδυμασίας, της κόμμωσης και την κόσμησης.
Αντιπροσωπευτικά αυτής της τάσης είναι τα ειδώλια του τύπου της «Ταναγραίας». Ονομάστηκαν έτσι επειδή τα πρωμότερα παραδείγματα βρέθηκαν στην περιοχή της Τανάγρας στη Βοιωτία, σήμερα όμως γνωρίζουμε ότι παράγονταν σε όλη την έκταση του ελληνιστικού κόσμου. Είναι κατασκευασμένα με διπλή μήτρα και απεικονίζουν γυναίκες που κάθονται, στέκονται ή χορεύουν. Το εικονιζόμενο ειδώλιο αποδίδει καθιστή γυναικεία μορφή, ενδεχομένως μουσα, που κρατά λύρα και ετοιμάζεται να παίξει. Φορά λεπτό χιτώνα και ιμάτιο, οι πτυχώσεις των οποίων θυμίζουν αγαλματικούς τύπους της περιόδου. Τα μαλλιά, που αποδίδονται με ερυθρό χρώμα, συγκατούνται από φαρδιά ερυθρωπή ταινία διακοσμημένη με μπλε λουλούδια. Το πρόσωπο είναι πολύ εκφραστικό και κοσμείται με λευκό χρώμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια απόδοσης της συναισθηματικής κατάστασης της μορφής, μια τάση που παρατηρείται και στη γλυπτική της περιόδου.
Τα ειδώλια αυτού του τύπου αντανακλούν την εκλέπτυνση της τέχνης των ελληνιστικών χρόνων ενώ ταυτόχρονα υποδηλώνουν και την βελτίωση της κοινωνικής θέσης της γυναίκας.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Βλασσοπούλου Χ. 2006. Λήμμα καταλόγου αρ. 67, στο Χωρέμη-Σπετσιέρη Α. – Ζαρκάδας Α. (επιμ.), Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. Αρχαία Τέχνη, Αθήνα, 106.
