Χάλκινος λέβητας με επιγραφή

Οι χάλκινοι λέβητες ήταν πολύτιμα σκεύη. Στην Ιλιάδα αναφέρονται μεταξύ των επάθλων που έδωσε ο Αχιλλέας στους νικητές των επιτάφιων αγώνων προς τιμή του Πάτροκλου (Ιλιάδα, Ψ 259-260). Επίσης συχνά προσφέρονταν ως αναθήματα σε ιερά από εύπορους ιδιώτες ή και πόλεις. Ο χαλκινος λέβης του Μουσείου Κανελλοπούλου φέρει στη στεφάνη στικτή επιγραφή σε αττικό αλφάβητο, που αναφέρει:

ΑΘΕΝΑΙΟΙ ΑΘΛΑ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΝ ΤΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Οι Αθηναίοι [έδωσαν] τα βραβεία [στους αγώνες] προς τιμήν των πεσόντων στον πόλεμο

Η ίδια επιγραφή είναι γνωστή από ένα πανοποιότυπο λέβητα από την Αθήνα, που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου, και από μια πήλινη υδρία που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Ο λέβης του Μουσείου Κανελλοπούλου φέρεται να βρέθηκε στο Μαραθώνα, κοντά στον Τύμβο των Μαραθωνομάχων. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με τη χρονολόγηση των επιγραφών γύρω στο 480 π.Χ. και αναφορές αρχαίων πηγών για επιτάφιους αγώνες που διοργάνωνε η Αθηνα προς τιμήν των νεκρών των Περσικών Πολέμων, έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι τα αγγεία αυτά είχαν δοθεί ως έπαθλα σε νικητές αγώνων που γίνονταν προς τιμήν των πεσόντων στη Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.).

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
– Αmandry P. 1971. “Collection Paul Canellopoulos (I). Armes et lébès de bronze”, Bulletin de correspondance hellénique 95, 585-626, ειδ. 602-610.
– Ανδρειωμένου Α. 2006. Λήμμα καταλόγου αρ. 128, στο Χωρέμη-Σπετσιέρη Α. – Ζαρκάδας Α. (επιμ.), Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. Αρχαία Τέχνη, Αθήνα, 206-207.