Αμφορίσκος με επιγραφή

Η αλφαβητική γραφή εμφανίστηκε στο Αιγαίο τον 8ο αι. π.Χ. Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, φαίνεται ότι αρχικά χρησιμοποιήθηκε από εμπόρους και κεραμείς. Έμποροι ήταν πιθανότατα υπεύθυνοι για την μετάδοση του αλφαβήτου από τη Φοινίκη στο Αιγαίο, ενώ οι πρωιμότερες αλφαβητικές επιγραφές έχουν βρεθεί πάνω σε αγγεία, αρκετά εκ των οποίων ειχαν εμπορική χρήση.

Οι πρώιμες επιγραφές παρουσιάζουν ποικιλία διατυπώσεων και τρόπων έκφρασης. Η γραφή, άλλωστε, ήταν μια νέα τεχνολογία επικοινωνίας και οι άνθρωποι πειραματίζονταν μαζί της. Χαρακτηριστικό της πρώιμης περιόδου του αλφαβήτου στην Ελλάδα είναι ότι τα αντικείμενα μοιάζουν να «ομιλούν», δίνοντας πληροφορίες για την ιστορία τους.

Μια τέτοια επιγραφή φέρει το αγγείο της φωτογραφίας. Με ύψος μόλις 9 εκ., είναι μικροσκοπική απομίμηση ενός ευμεγέθη τύπου εμπορικού αμφορέα, που είναι γνωστός ως «αμφορέας SOS» λόγω της διακόσμησης του λαιμού. Το μικροσκοπικό αγγείο πιθανώς χρησίμευε ως αρωματοδοχείο. Φέρει εγχάρακτη επιγραφή που διατρέχει την περιφέρεια στο επίπεδο του ώμου και συνεχίζει σε δεύτερη αράδα. Η επιγραφή αναφέρει

ΦΕΡΕΚLΕΙΔΕS: ΕΔOΚΕΝ: ΜΕLΑΝΘΙΔΙ: ΜΕΜΝΗΜΑ: ΦΙLΕΜΟSΥΝΕS,

δηλαδή «Ο Φερεκλείδης το χάρισε στη Μελανθίδα σε ανάμνηση αγάπης».
Φαίνεται ότι το αρωματοδοχείο ήταν ερωτικό δώρο από τον Φερεκλείδη στην αγαπημένη του.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Dettori E. 2017. “Ancora su φιλημοσύνη epigrafico”, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 202, 118-124.