Ειδώλιο τύπου Ψ

Σχηματοποιημένο γυναικείο ειδώλιο με ανοιχτά τα χέρια, σε στάση δέησης. Στο στενό πτηνόμορφο κεφάλι φοράει πόλο. Ο κορμός είναι πλατύς και σανιδόμορφος και στηρίζεται σε κυλινδρικό στέλεχος που είναι κοίλο εσωτερικά. Τα χαρακτηριστικά τον προσώπου και το ένδυμα δηλώνονται με καστανόχρωμη γραπτή διακόσμηση. Τα μάτια αποδίδονται με κύκλους και στιγμές στο κέντρο. Με κάθετη γραμμή δηλώνεται η μύτη, με οριζόντια το στόμα και το κόσμημα πού φέρει στο λαιμό με στιγμές. Τα στήθη αποδίδονται πλαστικά και καλύπτονται όπως και τα χέρια με κάθετες γραμμές.

Τα μικρά πήλινα γυναικεία ειδώλια πλασμένα με το χέρι, επινοήθηκαν και αναπτύχθηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα κάτω από κρητικές και ανατολικές επιδράσεις και διαδόθηκαν ευρύτατα σε όλο το μυκηναϊκό Κόσμο κατά την Υστεροελλαδική ΙΙΙ Α2 περίοδο (14ος αι. π.Χ.). Στον επιστημονικό κόσμο είναι γνωστά ως Φι-σχημα και Ψι-σχημα ειδώλια, επειδή το σχήμα τους μοιάζει με τα γράμματα αυτά της ελληνικής αλφαβήτου. Παλαιότερα είναι τα ειδώλια τύπον Φ, με τα χέρια τοποθετημένα στους μηρούς ή διπλωμένα στο στήθος. Κατά την Υστεροελλαδική ΙΙΙ Β περίοδο (13ος αι. π.Χ.), κάνουν την εμφάνιση τους τα ειδώλια τύπου Ψ, με τα χέρια υψωμένα σε στάση δέησης.

Σύμφωνα με τον Ερρίκο Σλήμαν, τα ειδώλια τύπου Φ συμβολίζουν την πανσέληνο και τα τύπου Ψ την ημισέληνο.

Γ. Βενιέρη